Hai ông nông dân tên là Nam và Tuấn ở thôn Lò To, xã Hàm Cần, Hàm Thuận Nam (Bình Thuận), vừa được đình chỉ điều tra tội ăn hối lộ! Nó lạ ở chỗ, xưa nay chỉ có các quan to nhỏ mới được phạm tội ăn hối lộ, vậy mà ngày nay nông dân cũng ăn hối lộ là sao?

Số là, hai người này được Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) huyện Hàm Thuận Nam ký hợp đồng làm cầu nối vay vốn do Hội Nông dân xã Hàm Cần quản lý. Một ông là tổ trưởng, ông kia là tổ phó. Nhiệm vụ của họ là nhận giấy xin vay vốn của người nghèo rồi tổ chức họp để bình xét, chốt danh sách các gia đình đủ điều kiện vay, giúp họ lập hồ sơ nộp xã.
 
Hai ông nông dân ở Bình Thuận đã bị khởi tố vì tội...ăn hối lộ. Ảnh: Phương Nam

Khi được “hội đồng giảm nghèo” và chính quyền xã chấp nhận, hai người sẽ phải tận tay mang hồ sơ lên Ngân hàng CSXH huyện Hàm Thuận Nam làm thủ tục vay. Và cũng chính họ phải ký nhận tiền mang về cho các hộ. Sở dĩ ngân hàng phải sinh ra hai ông “cầu nối” này là vì dân nghèo thường ít chữ nghĩa, mù thủ tục, giấy tờ, lại ở vùng sâu, vùng xa. Từ thôn Lò To đến huyện gần 30 km, đường ổ voi lẫn ổ gà. Về nhà, đưa tiền xong họ còn có nhiệm vụ giám sát, đôn đốc các hộ nghèo sử dụng đồng vốn đúng mục đích, nhắc nhở bà con trả nợ, trả lãi và đáp ứng những thủ tục nhiêu khê khác. Mọi sự dân nghèo đều trông và hai ông “Thần Đèn” của thôn để vay được tiền sản xuất.

Thấy cảnh ông Tuấn “ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng” mãi cũng khó coi, ông Nam trên danh nghĩa trưởng thôn, đã gợi ý với người vay vốn hỗ trợ ông ấy tiền xăng xe, chè thuốc gọi là. Bà con trong thôn đồng ý ngay. Và trong hai năm họ đã góp được hơn 13 triệu đồng bồi dưỡng cho ông Tuấn (tính ra mỗi tháng khoàng 500 ngàn đòng).
 
Mọi chuyện đang thuận buồm xuôi gió, bỗng một ngày xấu trời, 20.3.2015, Công an huyện Hàm Thuận Nam đã bất ngờ khởi tố và bắt hai nông dân này giam hai tháng về tội nhận hối lộ! Một người (ông Tuấn) ăn hối lộ. Người kia, ông Nam, đồng lõa hội lộ. Sau đó, tại tòa sơ thẩm dù bà con được mời đến vẫn nói là họ chỉ đưa tiền giúp ông Tuấn vì tình nghĩa và lẽ công bằng chứ không phải hối lộ, rằng đơn tố cáo là do cán bộ điều tra viết sẵn bắt họ ký. Dù tất cả những thứ đó, hai người vẫn cứ bị tuyên án 7 và 8 năm tù! Cái án đã được vẽ ra và được thực thi một cách hoàn hảo!

Theo ông Nam, hôm đó là ngày 3-5-2014 có họp năm hộ dân để bình xét vay vốn. Thấy ông Nguyễn Thanh Tuấn bỏ hết việc nhà, quá vất vả trong việc viết giúp đơn rồi đưa đi nhiều nơi trình ký, sau đó đi về 60 cây số để nộp đơn xin vay tiền cho các hộ dân nên ông có gợi ý bà con phụ tiền xăng xe cho ông Tuấn. Nghe xong, mỗi hộ dân đều đồng ý trích ra 600.000 đồng đưa cho ông Tuấn. Trong đó có hai hộ dân không mang tiền nên hẹn sẽ đưa sau.

Sau đó, ông Nam đã móc tiền túi khoảng 1 triệu đồng mua bốn con gà đưa cho ông Tuấn mang lên Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) huyện Hàm Thuận Nam để mời cơm cán bộ, nhân viên ngân hàng. Sau đó khi lấy đủ tiền của người dân bồi dưỡng, ông Tuấn đã trả lại số tiền mà ông Nam đã tạm ứng. Thế nhưng chỉ có câu nói trong cuộc họp bình xét, ông Nam bị khởi tố với vai trò đồng phạm và bị tuyên phạt bảy năm tù.

May phúc cho hai ông nông dân, tòa phúc thẩm đã đúng khi trả lại hồ sơ và sau đó vụ án được đình chỉ chắc là ngoài ý muốn của những người đã “vẽ án”. May mà họ chỉ mới ở tù có hai tháng! Nhưng có lẽ như vậy đã là quá đủ cho thân phận hai người nông dân hiền lành vô tội. Vả lại, nếu tính “một ngày ở tù bằng ngàn năm ở ngoài” thì coi như đời người hai ông nông dân này đã đi đứt!